İçinde yaşadığımız dünya düzeninden ve onun dikte ettiği sınırlardan kurtulup, alternatif bir hayat yaşamak isteyen çok insan var. Kiminin hayali gezmek, kiminin inzivada sakin bir hayat geçirmek, kimininkiyse evinde ailesi ile olmak. Herkesin hayali farklı olsa da, hepsi dolaşım özgürlüğünü kısıtlayan ofislerden kurtulma, kendi vaktini yönetirken bir şekilde hayatını çevirecek parayı kazanabilme esasında birleşiyor. Biz de en popüler internetten para kazanma yollarını anlatmak ve hayalleri imkanlı kılmanın yolları olduğunu göstermek istedik.
İnternetten Para Kazanmak Size Göre Mi? Ne Bekleyebilirsiniz?
Başlamadan önce; hayal kırıklığı yaratmamak için bir şeyi netleştirmek isteriz:
Az çalışarak zengin olmak isteyenlere uygun bir yol değil. Keza sadece az çalışmak isteyenlere de uyun bir yol değil. Bunun altını iyice çizelim. Tersine, kendi işiniz olduğu için muhtemelen maaşlı iş hayatınıza göre çok daha fazla çalışacaksınız. İnternet üzerinde yapılıyor olması ciddiyetinin olmadığı anlamına da gelmez. Sıkı sıkıya takip etmeniz gereken bir iş takvimi, çok önemsenmesi gereken bir müşteri memnuniyeti, iş takibi gibi şeyler online işler için de geçerli. Tek farkı, size yer ve zaman özgürlüğü kazandırıyor olması ki bu bizce müthiş bir kazanım ve hayallerin önündeki birçok engeli kaldıran bir faktör.
Son olarak, aşağıdakilerden bazılarını kariyere dönüştürüp, iyi de kazananlar var ama biz bunları sadece yapmak istediğiniz şeyler için fon yaratmak amacıyla gerçekleştirebileceğiniz ek metotlar olarak görmenizi öneririz.
İNTERNETTEN PARA KAZANMA YOLLARI
Beyin gücünüz, kaleminiz, zevkiniz ve yetenekleriniz para edebiliyor, onu söyleyerek başlayalım. Bu meziyetlerinizi aşağıdaki şekillerde kiralayabilir ya da satabilirsiniz.
1. BİONLUK & FEVERR – Servis satın ya da yeteneğinizi paraya çevirin
Becerilerinizi servis olarak internette satabiliyorsunuz. Bu servisler neler olabilir? Satabileceğiniz şeyler sadece ne kadar yaratıcı olduğunuzla sınırlı. İyi metin mi yazıyorsunuz? Sipariş üzerine metin yazın. Photoshop mu biliyorsunuz logo tasarlayın, yabancı diliniz mi var tercüme yapın, avukatsanız hukuki danışmanlık satın. Hiçbir konuda kendinize güvenmiyorsanız bile satabileceğiniz çok şey var: Satacağınız hizmet bir yere gidip sipariş verenin istediği bir sloganı söylemeniz ve bunu filme almanız kadar basit bile olabiliyor. Kendi fiyatınızı kendiniz belirliyorsunuz. Feverr.com tüm dünyaya hizmet veren bir site olduğu için kazancı daha cazip olabilir ama İngilizce bilmeniz şart. Bionluk.com ise Türk versiyonu.
2. TWENTIFY – Firmaların gözü kulağı olun
Bu en temizi çünkü iş ilanınıza birisi talip olsun diye beklemek zorunda değilsiniz, siz mevcut işlere talip oluyorsunuz. Dolayısı ile günün sonunda cebinize ne girdiği sizin kontrolünüzde. Öncelikle diğerlerinden farklı olarak Twentify bir telefon uygulaması. Bir örnekle nasıl işlediğini anlatalım: Mesela bir GSM firması kampanyaya giriyor ve memleketteki tüm şubelerinde buna dair posterin kapının üzerindeki cama göz hizasında asılmasını istiyor. Bir firma ile anlaşıp doğru yapıldığını denetlemek için anlaşsa çok büyük maliyet çıkıyor. Her ildeki her şubeye teftiş ekibi yollamak büyük operasyon. Onun yerine size güveniyorlar. Sizden beklenen ilanlardaki şubelerden birine gidip ihtiyaç duydukları servisi karşılamanız. Bunlar gizli müşteri, mağaza denetleme, müşteri toplama gibi şeyler olabiliyorlar. Siz uygulamadan bunun gibi basit iş ilanlarını görüyorsunuz.
Başarı hikayesi: Burada söylenene göre ayda 800 TL kolaylıkla kazanılıyormuş. Bir de bahsedilen ayda 25000 TL kazanmış çılgın bir sincap var.
3. GETTY IMAGES, ISTOCK, SHUTTER STOCK – Çektiğiniz fotoğraf ve videoları para kazanmaya koyun
Çektiğiniz fotoğrafları ve videoların kullanma hakkını internetteki sitelerde satarak para kazanabilirsiniz. Biliyorsunuz bunlar “intellectual property” sayılıyorlar ve yayıncıların, reklam şirketlerinin bunları kullanmak için sahibine bir ödeme yapması gerekiyor. 5 saniyelik bir video sattınız mı 30 ile 150 dolar arasında kazanabiliyorsunuz. Aynı ürün hep orada duruyor ve tekrar tekrar kullanma hakkını satabiliyorsunuz. İçerik biriktikçe bir sürü eviniz var da kiraya vermiş gibi oluyorsunuz. Benim hayatım çok fotojenik ya da ilginç değil ki çekeyim diye düşünmeyin. Akan su, perde açma, çay demleme gibi basit temalar bile iş yapıyor. Burada bir bariyer var: Fotoğraf ev video için sitelerin belirlediği belli çözünürlük kriterleri var; yani çok iyi bir makina ile çekmeniz gerekiyor.
Başarı hikayesi: Ünlü YouTuber Devin Supertramp uzun süre hayatını stok video satarak kazandı.
4. AUDIOJUNGLE, PREMIUMBEAT – Sesinizi ya da bestelerinizi satın
Müzik besteleyebilenler ya da sesi iyi olanlar da şarkılarını satabilirler. Bazen öyle durumlar oluyor ki müziğinizin ya da fotoğrafınızın ya da videonuzun tüm haklarını bir şirket alıyor ve ciddi rakamlar kazanabiliyorsunuz. Bütün kariyerini bunun üzerine inşa eden, dolar olarak harika para kazananlar var. İnternete “stock music”, “stock video” ya da “stock photo” yazarak hangi siteler var, ne kaç para ediyor inceleyebilirsiniz.
5. DERGİ VE GAZETELERE İÇERİK YAZARLIĞI
Kaleminiz iyiyse, dergilere, kurumsal websitelere uzman olduğunuz konularda yazı yazabilirsiniz. Ancak konunuzda isim yapmış biri değilseniz büyük meblağlar ummayın. Yazınıza gidecek güzel fotoğraflarınız olması bütçeleri ikiye katlayabilir.
6. UDEMY – İyi bildiğiniz bir konuda internet üzerinden ders verin
Çok iyi bildiğiniz konu varsa bunları online derslere çevirip, katılımdan para kazanabilirsiniz. Bu nakış tekniklerinden ÖSS hazırlık kursuna, dil eğitiminden ödev desteğine birçok konu üzerine olabilir. Udemy bu konuda dünya lideri, ve kurucularının da ODTÜ’lü bir kaç dahi genç ve arkadaşlarımız olduğunu söylemekten mutluluk duyarız. Derslerinizi İngilizce yapmanız, bir anda Türkiye havuzundan çıkıp dünyaya açılmanızı sağlayacağı için önünüzü çok açacaktır.
7. WORD PRESS – Websitesi yapmak için yazılımcı olmak gerekmiyor.
Word Press internet sitesi yapımı konusunda çığır açtı. Olay artık kod yazmak değil, hazır yazılmış kod paketlerini bir araya getirmek. Yani Ikea gibi düşünebilirsiniz: Nasıl ki mobilyaları birleştirmek için marangoz olmanız gerekmiyor, her şey paketin içinden kesilmiş biçilmiş çıkıyor, size sadece birleştirmek kalıyorsa Word Press de benzer bir mantık. Modüler bir sürü ürün var ve siz bunları bir araya getirerek bir websitesi yaratıyorsunuz. Yine de ara sıra koddan anlamayı gerektiriyor ama onu da zaten kullanırken çözüyorsunuz ya da bir Google araması ile çözebiliyorsunuz. Beklentileri doğru yaratmak adına: Kalkıp da bi Sahibinden.com’un websitesini yapamazsınız ama zaten bir sürü işletmenin ihtiyacı da bu kadar teknik alt yapı gerektirmiyor. Fotoğrafçılardan restoranlara bir sürü işletmenin ihtiyacı daha basit, statik websiteleri ve bunları kıvırabilirsiniz. Hatta biraz pişince içine rezervasyon sistemleri koyabilecek kadar komplike işlere bile imza atabilirsiniz.
8. YARIŞMALARA SORU YAZIN – Bilgi birikiminiz de para ediyor
Gezerken öğrendiğiniz şeyleri para kazanmaya koyun. Hem böylece aklınıza kazınırlar, hem de bütçeye katkı sağlarlar. Mesela; Kamboçya’ya gittiniz ve Angkor Wat’ı gördünüz. Bir bilgi yarışmasına şu soruyu gönderenbilirsiniz:
Tom Raider’ın da çekildiği, dünyanın en büyük tapınağı aşağıdakilerden hangisidir?
a) Machu Picchu b) Taj Mahal c) Angkor Wat d) Parteon
Para kazanmak için sorunuzun yarışmaya saçilmesi gerekiyor. Bildiğimize göre Milyoner soru başına 20 TL veriyor.
9. AIRBNB EXPERIENCES – İnsanlara rehberlik edin ya da bir tecrübe yaşatın
AirBnB insanların evlerini ya da evlerindeki bir odayı turistlere kiralamasını sağlayan websitesi. Bu sene konaklamadan servise doğru bir açılım yaptı. Artık siz de turistlere satabileceğinizi düşündüğünüz servisleri orada listeleyebiliyorsunuz. Mesela; bisiklet, mahalle pazarlarıya da sokak lezzetleri gibi geziler düzenleyebilir, ebru ya da Türk yemekleri atölyesi yapabilirsiniz.
10. KİTAP YAZIN – Edebiyat yapmanızı kastetmiyoruz
İster roman, ister nasıl yapılır, ister kişisel gelişim konulu kitaplar yazıp, bunları yine dijital ortamda satabiliyorsunuz. İlla basılı olması da gerekmiyor, dijital kitaplar da satılıyor. Ama ünlü bir kişi olmadığınız veya kitabınız için bir tanıtım çalışması yapmayacağınız için roman yazarsanız satma ihtimali oldukça düşük. Onun yerine, insanların bilgi ihtiyacını gidermeye yönelik kitaplar mantıklı olur, böylece birisi atıyorum “kış bahçesi” yazdığında sizi hiç tanımasa da karşısına sizin bahçecilik üzerine kitabınız çıkabilir. Yine her şeyde olduğu gibi İngilizce yazmak başarılı olma ihtimalinizi sıçratır çünkü bir anda Türkiye’den çıkıp, dünya pazarına açılırsınız. Amazon.com en güçlü satış platformu.
11. ETSY, EBAY, INSTAGRAM – El emeğinizi ya da yurt dışından getirdiklerinizi satın
Bir kere Tayland’da kışın Tayland’ı gezip takı toplayan, daha sonra yazın Türkiye’ye geldiğinde onları dükkanlara satan ya da kendi dükkanında satan birisiyle tanışmıştık. Artık devir bunu yapmaya çok daha uygun, çünkü mağazanı internet yapınca kira derdin ortadan kalkıyor. Fark etmişsinizdir, Instagram’dan satış yapan bir sürü insan türedi.
Etsy ve Ebay dünyaya açılan kapınız olabilirler. Her ikisinde de bireyler satmak istedikleri şeyleri plaftoma yükleyip, müşteri çıkmasını bekliyorlar. Ebay’ı zaten biliyor olma ihtimaliniz çok yüksek, o yüzden direkt Etsy’i anlatmaya geçeceğiz. Etsy bizim alışveriş yapmayı çok sevdiğimiz bir tasarım / yerel ürün / zanaat satış platormu. Mesela Hintli bir takı tasarımcısı ürünlerini burada sergiliyor ve aynı eBay’de olduğu gibi sipariş alıyor ve platform üzerinden ödeme gerçekleşiyor.
12. MODERATÖRLÜK YAPIN – Forumlara da şerif lazım
Forumlarda paylaşılan içeriklerin etik ve yasal uygunluk taşıdığını birilerinin devamlı gözlemlemesi gerekiyor ve websiteleri size bekçilik etmeniz için para veriyorlar.
13. ZEBRAPOS – Abonelik E-Ticareti
E-ticaretin pazar payı her yıl büyüyor. Çoğu satıcı kendi e-ticaret sitesini başlatmak yerine, yüksek oranlarda komisyon ödeyerek pazar yerlerini tercih ediyor. Fakat Türkiye’de iki senedir var olan bir girişim olan Zebrapos ile kolayca e-ticaret yapabilirsiniz. Burada Zebrapos’u diğer e-ticaret servis sağlayıcılarından ayıran en büyük özellik, satıcıların ihtiyaçlarına göre farklı çözümler sunabiliyor olmaları. Örneğin bir web siteniz var ve bu web sitesi üzerinde bir ürün mü satmak istiyorsunuz? Zebrapos ile bunu kolayca yapabilirsiniz. E-ticaret alanında özellikle yükselişte olan alanlardan birisi de abonelik e-ticareti. Abonelik e-ticareti en basit hali ile, müşterilerin düzenli zaman aralıklarında sunulan ürün/hizmete abone olduğu satış modeli olarak tanımlanabilir. Zebrapos’un sunduğu altyapı ile abonelik e-ticareti de başlatabilir ve düzenli nakit akışı sağlayabileceğiniz bir e-ticaret sitesine sahip olabilirsiniz.
BUNLARLA KARIN DOYURMAK ÇOK ZOR AMA YAZMAMIŞ OLMAYALIM
14. ONLINE YAYINCILIK – Kendi websitenizi yönetin
Bilgi birikimi sahibi olduğunuz niş bir konu üzerine bir websitesi kurabilirsiniz. Word Press kullanarak artık bir websitesi yapmanın kolaylığından yukarıda zaten bahsetmiştik. Burada önemli olan bir konu üzerine yoğunlaşmanız, mesela makyaj ya da futbol gibi. Aynı anda hem yemek tarifi, hem makyaj, hem diliş nakış yazmak kötü bir fikir mesela. Ancak bir websitesini ayağa kaldırmak çok ciddi emek ve zaman istiyor ve para kazanması epey zaman alıyor. Websitelerinin en önemli gelir kapısı Google’ın sağladığı reklam alanları. Dişe dokunur bir gelir elde etmek istiyorsanız ayda 1 milyon kez tıklanan bir websitenizin olması şart. Ama 1 milyon tıklanacak kadar büyümek senelerin emeği ve yatırımı demek. Ayrıca websitesinin de hosting, domain ismi, plug-in’ler gibi bir sürü giderleri var. Ya da kendi kendinize websitenize reklam almaya uğraşabilirsiniz. Onlar daha karlı olur ama müşteri bulup ikna etmesi, takip etmesi vs zor…
15. YOUTUBE – Kendi kanalınızın patronu olun
YouTube’da da 1 Milyon izleneme sizce ne kadar kazanır? Maalesef Türkiye’de 1 Milyon izlenmeye bile 4 basamaklı bir reklam geliri gelmiyor. Asıl soru 1 milyon izlenme gibi ciddi bir rakama gelmek için ne yapmak lazım. Çünkü YouTube’da büyümek de websitesi büyütmek gibi çok zor. YouTube’a iş fikri olarak bakıyorsanız, amacınız çok izlenecek videolar yayınlamak olmalı. Yani birinci öncelik kalite değil, nicelik. Mesela saçma sapan kavga ya da hayvanların kapıştığı videolardan oluşan playlistler manasızca çok izleniyor. Telif haklarını nasıl atlatıyorlar bilmiyoruz. Telif haklarını bir dert olmaktan tamamen kaldırmak isterseniz de evinizde kolayca çekip kurgulayacağınız bir tema düşünün. Mesela yemek videoları ya da nasıl yapılır ya da DIY (kendin yap) videoları çok kolay ve çok izleniyor ama onlarda da rakip çok. Kanal büyütmek kolay değil. Reklamlara da hiç bel bağlanmaz. En iyi ihtimal marka işbirlikleri ile bu yolda yürümeniz.
